Miejsce: Gdańska Galeria Güntera Grassa, ul. Szeroka 37
Wernisaż: 08.03.2024, godz. 18:00
Wystawa: 08.03 – 26.05.2024r.
Osoby artystyczne: Anna Baumgart, Paweł Błęcki, Monika Drożyńska, Magdalena Franczak, Ludomir Franczak, Barbara Jacaszek, Jacaszek, Sylwia Jakubowska-Szycik, Anka Leśniak, Edyta Majewska-Rosińska, Barbara Maroń, Diana Rönnberg, Viola Śpiechowicz, Mariusz Tarkawian, Małgorzata Żerwe
Kuratorki: Małgorzata Jankowska i Maria Sasin
Identyfikacja wizualna: Edyta Majewska-Rosińska
Wystawa oraz jej tytuł swoje źródło i symboliczny początek mają w twórczości Anny Świrszczyńskiej (1909-1984) – autorki wierszy, tekstów publicystycznych, dramatycznych oraz prozatorskich. Poetka wierzyła w „zmianę na lepsze”, lubiła stawać na głowie, wyrażając tak swój „babski bunt”. Pragnęła zjednoczenia z roślinami, zwierzętami, żywiołami oraz własną kobiecością. Wiersze Świrszczyńskiej są zapisem uczuć przepełnienia i nadwyżki – „śpiewem nadmiaru”. Mówią o przekraczaniu granic, odczuwaniu siebie jako bytu najlżejszego, a zarazem gigantycznego i niepoliczalnego. Poetka pisała: „rozciekam się, rozsnuwam, rozprzestrzeniam, jestem wybuch, wytryskuję, wyskakuję ze skóry, pączkuję”. Wyrażany w ten sposób nadmiar sugeruje nieokreśloność i złożoność, których nie sposób ogarnąć, ale którymi można dowolnie się dzielić.
Zaproszeni artyści i artystki budują swoje opowieści na granicy literatury i sztuki. Snują wizualne i dźwiękowe narracje o sile i absurdzie istnienia, sensualnych wyborach i wrażliwości, o języku, jego energii i słabości, o przepełnieniu i ruchu, który „uruchamia rewolucję, ciesząc, zaskakując i wyzwalając”. Konstrukcja wystawy ukształtowała się w procesie łączenia, plątania, wzbudzania akordów, gromadzenia różnych emocji i stanów, przecinania się czasu z historią i wyobrażonego z tym, co realne.
Zgromadzone na wystawie dzieła powstawały w odpowiedzi na twórczość i biografię poetki. Odnoszą się one także do tytułowego „nadmiaru” – kategorii bliskiej współczesnej kulturze. Proponowany obszar odniesień wpisał się w wielowymiarowość i asamblażowy charakter twórczości zaproszonych osób. Ich prace stworzyły dynamiczny i paradoksalnie spójny układ.
Prologiem do wystawy są fragmenty dwóch audycji radiowych: Elżbiety Koniecznej „Spotkanie z Anną Świrszczyńską” (1983) oraz Anny Balickiej „Z Krupniczej na Parnas” (1984). Obie produkcje zrealizował krakowski oddział PR. Radiowa przeszłość poetki stała się również impulsem do wyraźnego zaakcentowania dźwięku, pojawiającego się na wystawie w formie instalacji oraz słuchowisk.
W wystawowym nadmiarze znalazło się także miejsce dla symbolicznego przypomnienia powojennej historii budynku przy Szerokiej 34/35. Znajdująca się tu w przeszłości kawiarnia Marysieńka była z pewnością miejscem nadmiaru spotkań, historii, dźwięków i zapachów. Ich atmosferę i znaczenie jako obszaru relacyjnego próbowaliśmy odtworzyć w dynamice i rytmie wystawy.
Organizatorzy:
